Gambia historia i teraźniejszość.
Gambia to mały kraj położony w środkowo - zachodniej Afryce i ciągnący się wzdłuż rzeki Gambia.
Mimo
jego niewielkich rozmiarów dwa tygodnie to zdecydowanie za mało by
zobaczyć i poznać ten kraj lecz wystarczą by choć trochę dotknąć Afryki i
poznać jej mieszkańców. Oczywiście jeśli nie skupimy się tylko na
pozostawaniu w hotelu i wylegiwaniu się nad hotelowym basenem. Naszym
celem było poznać Gambię jak najbardziej prawdziwą, możliwie jak
najdalej od tzw. strefy turystów ale wszystko w zasięgu pieszych
wędrówek od naszego hotelu stąd nazwa blogu Gambia per pedes - Gambia
pieszo. Oczywiście nie stroniliśmy od lokalnego transportu jakim są
zielone i żółte taksówki. Jak również wybraliśmy się na wycieczkę
wykupioną z biura podróży do Juffure korzeni Kunta Kinte i wyspę James
'a
co by było trudne do zrealizowania samemu jednak nie niemożliwe.
Trochę informacji o kraju.
Położenie; zachodnio-środkowa afryka.
Obszar to 10,600 kilometrów kwadratowych.
Od
zachodu Gambia graniczy z Oceanem Atlantyckim, z pozostałych stron z
Republiką Senegalu. Gambia ciągnie się 400 kilometrów wąskim pasem około
50 kilometrowym wzdłuż rzeki o tej samej nazwie w głąb kontynentu
Afryki.
Klimat
Jest tu przyjemny klimat sub-tropikalny o dwóch porach roku:
pory suchej - od listopada do czerwca z wiatrem z nad sawanny zwanym Harmattan,
pory deszczowej - od lipca do października z dużą ilością opadów, ulew za to bardzo zielonej
Ludność
Ludność to około 1,4 miliona osób. W skład populacji wchodzą takie grupy etniczne:
Mandinka najliczniejsza około 40 %, Fulani , Wollof , Jola , Sarahule.
Są to pod względem wyznania w 90 % muzłumanie poza którymi jedyną liczniejszą grupą są chrześcijanie
i nieliczni wyznawcy innych religii.
Język
Oficjalnym
językiem jest angielski jednak mieszkańcy Gambii na co dzień
wykorzystują własne języki plemienne a angielskiego używają do
komunikacji z cudzoziemcami.
Inne
języki: Mandinka, Wollof, Fula, Jola, Sarahule, Serere, Manjago, Cerole
(Aku lub tzw. gołębi Angielski). Pojawia się również Francuski głównie
ze względu na bliskość Senegalu ale również nauczany jest w nie których
średnich i wyższych szkołach.
Historia
Historia Gambii i plemion zamieszkujących jej tereny datowana jest na 470 rok p. n. e.
W
XIII wieku Gambia należała do antycznego imperium Ghany i Mali, które
zajmowało obszar od Senegalu do rzeki Niger. Pierwszymi osadnikami w tym
regionie był lud plemiona Mandinka, które rozpowszechniło na tym
terenie Islam.
Dokładniejsze
zmianki o tym regionie pochodzą z zapisków arabskich handlarzy i
datowane są na IX i X wiek naszej ery. Ustanowili oni trasę tzw.
saharyjski szlak handlowy, którym przewozili niewolników, złoto i kość
słoniową. Gambia
W 1455
(XV w) pojawili się Portugalczycy, którzy przy pomocy szlaków morskich
przejeli kontrolę nad tym terenem. To oni przywieźli ze sobą bawełnę i
orzeszki ziemne, które uprawiane są do dziś.
A
tu pojawia się niewielki wątek polski w latach od 1651 do 1661 część
Gambii była (pośrednio) kolonią Księstwo Kurlandii i Semigalii, które to
było lennem Rzeczypospolitej.
To
właśnie w tym czasie Kurlandczycy zajeli wyspę na rzece Gambii i
nazwali ja wyspą świętego Andrzeja wykorzystywali ją jako podstawowe
miejsce handlu aż do 1661 roku kiedy to zajeli ją Anglicy i zmienili jej
nazwę na wyspę James’a .
Od
tej pory o kontrole nad Gambią walczyli ze sobą francuzi i anglicy aż
do 1783 roku kiedy to traktat paryski dał Wielkiej Brytanii pełna
kontrolę nad rzeką Gambią i terenami wzdłuż niej położonymi. Przez
dwieście lat Gambia była kolonią brytyjską.
W tym czasie wywieziono z terenów Gambii około 3 milionów niewolników.
Niewolnicy
byli początkowo wysłane do Europy jako służba domowa później
rozszerzono transport na Amerykę Północną i Indie Zachodnie. Historie
początków niewolnictwa można dziś oglądać w danym forcie Juffure i
miejscowości Albreda i na wyspie James’a.
W
1807 roku handel niewolnikami został zniesiony w całym Imperium
Brytyjskim i tym samym w Gambii. By tego dopilnować Brytyjczycy w 1816
roku wybudowali osadę i fort tuż u ujścia rzeki Bathurst, która jest
obecnie stolicą Gambii – Banjul.
W 1888 roku Gambia uzyskała status odrębnej kolonii Korony Brytyjskiej.
Gambia uzyskała niepodległość w dniu 18 lutego 1965, w ramach monarchii konstytucyjnej .
Pięć
lat później , w dniu 24 kwietnia 1970 , Gambia stała się republiką, z
premierem Sir Dawda Kairaba Jawara , jako głową państwa . Od tego czasu
aż do wojskowego zamachu stanu Jawara był prezydentem Gambii.
W
dniu 22 lipca 1994 r. Tymczasowe Siły Zbrojne i Rządząca Rada ( AFPRC )
przejął władzę w kraju poprzez zamach stanu . Dowodził nim 28 letni
kapitan żandarmerii Yahya AJJ Jammeh, który w dniu 6 listopada 1996
roku wygrał wybory na prezydenta.
Nowy
prezydent zbudował nowoczesny port lotniczy, pożył asfalt na drodze do
Senegalu biegnącej wzdłuż rzeki i zwanej dumnie przez Gambijczyków
autostradą. Pojawiły się szkoły i kliniki jak również co usłyszeliśmy z
ust Gambijczyka i co wprawiło nas prawie w stan osłupienia – radio i
telewizja.